YAHYA b.Zekeriya,
Peygamber
MÖ 4-MS 26
Sinoptik
İnciller O’nun İsa’yı
Erden Nehri’nde Vaftiz ettiğini söylerler.
İsa’nın Vahyi de böyle
başlar. Qur’an, Lukas’ın Yahya’nın Gebeliği’nden
bahsettiği Bölümünü Genel Hatlarıyla doğrulayacaktır.
Hristiyanlığın İsa’nın
Habercisi saydığı Peygamber.. Qur’an’da adı geçen Yahya,
İsrailoğulları’nı Tevrat’ın Hükümleri’ne çağıran ve bu
Hükümler’e göre davranan Son Peygamber’dir. Son Yargı’nın
yaklaştığını bildirerek onu hazırlamak üzere Tevbe edenleri
Su’yla Vaftiz ederdi.
Hristiyan İnancı’na göre
İsa’yı da Vaftiz etti. Onun
Peygamberlik Görevi’ni başlattı. Kendisini izleyecek
Peygamber’in ‚Ruhu’l-Qudus’le Vaftiz edeceğini’ bildirerek
Mesih’in Geleceğini Haber vermiştir. İnciller’de Vaftizci
Yahya’nın, İlyas Peygamber’in Dönüşü olduğu
yönünde bir İnanç da yer alır.
Yerleşik İnançlar’a göre Yahya Tarikat
Üyesi bir Kohen olan Zekeriyya’yla
(Zekarya) Meryem Ana’nın Akrabası (İslam
Kaynakları’nda Kızkardeşi veya Teyzesi) olduğu kabul edilen
Elisabeth’in Oğlu’ydu. Anne ve Babasının çok İleri bir
Yaşında, Mucize olarak Tanrı’nın Bağışı’yla , Melekler’in
Müjdesi Sonrası doğmuştur.
Qur’an’da
ZekeriyyaTanrı’dan ‚Yakupoğulları’na Mirascı
olacak bir Oğul bağışlamasını’ (Meryem 4-6)
dilemiş, Yahya’nın Doğumu’nu müjdeleyen Melekler de
onun ‚Tanrı’dan gelen bir Kelime’yi yani
İsa’yı doğrulayacağını
bildirmişti. (Ali İmran 39). Luka İncili’nde (
1/39-41) göre de Yahya, daha Ana Rahmi’ndeyken
Elisabet’i Ziyaret’e gelen Meryem’in Karnı’ndaki
İsa’yı ‚Rabbi’ olarak
selamlamıştı.
Yahya’nın Doğum Yeri, MS 530’dan
sonraki Bazı Kaynaklar’a göre En Kerem Adını taşıyordu.
Çocukluk ve Gençlik Dönemi Yahuda Çölü’nde geçti. Bu Dönem’de
örneğin Esseniler gibi Aşırı Çileci Keşiş Toplulukları ya da
Münzeviler Çöl’de Gençleri kendi İnançları Doğrultusunda
eğitiyordu.
Yahya
27/28 ya da 28/29 Yılları’nda Ürdün Vadisi’nin Aşağı
Kesimi’nde ‚Salim Yakını’ndaki Ainon’dan (Nablus Yakınları)
Ceriko’nun Doğusu’na kadar Geniş bir Bölge’de Peygamberliğe
başladı. Diğer Peygamberler gibi Devekılı’ndan bir Giysisi
vardı. Çağrısı Yahudi Toplumu’nun Bütün Kesimleri’ne
Yönelik’ti. Tevbe edenleri Akarsu’ya daldırarak yaptığı Vaftiz,
kendi Mürid Toplulukları’na Katılımını amaçlayan bir Tevbeydi.
Bu Ritüel büyük ihtimalle Arınma Amaçlı Başka Vaftizler de
uygulayan Esseniler’in Mezheb’e Kabul Töreni’ni andırıyordu.
1900ler’de Lut Gölü Ruloları’nın bulunmasından sonra
Vaftizci Yahya’yla Esseniler arasında Çeşitli
Paralellikler kurulmasına Karşın onu bu Mezhep’ten ayıran
Önemli bir Özellik vardı. Yahya bir Mezhep Üyesi
olmadığı gibi bir Mezhep kurmayı da amaçlamıyordu.
Esseniler’den çok daha Geniş bir Kesime, Yoksullar’a ve
Günahkarlar’a sesleniyordu. Hz.İsa’nın
İnciller’de yer alan Sözler’ine göre ‚Tanrı’nın Krallığı için
görevlendirilmiş Son ve en Büyük Peygamber’di.’
İsa’yı
Vaftiz ettikten bir süre sonra Yahya, Celile ve
Ürdün’ün Orta Kesimleri’nde Hüküm süren Kral Herodes
Antipas’ın Emriyle Hapse atıldı. Suçu ne Yahudi Tarihçisi
Iosephos’un öne sürdüğü gibi Bildirisi’nin Ahlaki
İçeriği’ydi, ne de İnciller’de yer alan Biçimiyle Öğretisi
Siyasal Açıdan çok Tehlikeli’ydi.
Herodes, Nebati Kralı IV.Aretas’ın
Kızı olan İlk Karısını boşadıktan sonra, Yahudi Yasaları’na
Aykırı Biçimde Üvey Kardeşi’nin Dul Karısı Herodias’la
evlenmişti. Yahya’nın bu Evliliği kınaması, Kral’ın
Yahudi Uyrukları’nın ona karşı Arap Uyrukları’yla Birleşmesi
Tehlikesini doğurmuştu. Yahya’nın Şehadeti’nden sonra
35/36 da Aretas, Herodes’i Yenilgi’ye uğrattı.
Qur’an’da Yahya’nın Ölümü yer almaz. Müslüman
Tarihçiler İncil’deki Anlatı’ya yaslanırlar. İnciller’de
Yahya’nın İsa’dan
önce öldüğü belirtilir. Naş’ının İzleyicilerince bulunup
gömüldüğü ve Mezar’ının Kutsal sayıldığı biliniyor. 360
sonralarındaki Kayıtlar’da, Mezar’ın ‚Salim’deki Ainon’
Yakınlarındaki Sebaste’de (Samaria) olduğu belirtilir.